Een paar weken geleden las je misschien al ons testverslag met de Mercedes-Benz CLA 250e Shooting Brake, een auto die zich niet zomaar ‘break’ laat noemen. Maar wat is een shooting brake precies, en waar komt het idee vandaan? 

 19e eeuw: chique paardenkar 

Aan het einde van de 19e eeuw werd de term ‘shooting brake’ gebruikt om een bepaald type paardenkar te benoemen. Deze koets diende om manschappen, hun wapens en hun honden te vervoeren voor de jacht—vandaar het ‘shooting’-gedeelte. Het ‘brake’-deel heeft een wat minder duidelijke herkomst, maar het zou verwijzen naar de Engelse term voor het temmen en opleiden van trekpaarden: ‘breaking in’. 

Met de opkomst van het gemotoriseerde vervoer evolueerde de shooting brake tot een grote auto die nog min of meer hetzelfde doel diende. Deze wagen werd echter ook steeds vaker gebruikt om bezoekers en hun bagage over het landgoed te vervoeren—vandaar de overgang naar de term ‘estate car’, afgeleid van het Engelse woord voor landgoed. De shooting brake en de estate car groeiden zo steeds verder uit elkaar tot vooral de veelzijdige estate car gemeengoed werd. Wij verzamelen ze eigenlijk allemaal onder de noemer ‘break’, wat dan weer afkomstig is van het Franse ‘break de chasse’ (jawel: ‘shooting brake’ dus)… 

 Jaren ’60: Ruime coupé 

In de jaren ’60 en ’70 keerde de term ‘shooting brake’ terug, al had die niks meer te maken met de jacht. De naam werd gebruikt om de ruimere versie van een tweedeurs coupé aan te duiden. De coupé was in die tijd een populaire carrosserievorm en voor zij die wat meer ruimte wensten was er dan een variant met de grote achterklep en laadruimte van een estate car of break. Denk maar aan de prachtige Volvo P1800, die als P1800 ES shooting brake misschien wel wat aan elegantie moest inboeten maar er toch een Volvo-waardige laadruimte voor in ruil kreeg. 

Opvallend is wel dat een shooting brake vaak maar twee zitplaatsen had en doorgaans op een coupé gebaseerd was. Die carrosserievorm is in de voorbije decennia zeer zeldzaam geworden: enkel de BMW Z3 Coupé en de Ferrari FF (en diens opvolger, de GTC4 Lusso) zou je nog kunnen zien als moderne shooting brakes in de traditionele zin van het woord. Die laatste verkent met zijn vier zitplaatsen eigenlijk al de grenzen van het begrip.

 Heden: een lifestyle-gegeven 

Dat de Mercedes CLA shooting brake als dusdanig omschreven wordt lijkt dan op het eerste gezicht niet veel steek te houden. De CLA heeft namelijk niet alleen vijf zitplaatsen, maar ook nog eens vijf deuren. Hetzelfde geldt voor de Mercedes CLS Shooting Brake, de Porsche Panamera Turismo en de Kia Proceed GT. Die Koreaanse kandidaat deelt dan nog eens de showroom met zijn technisch gelijkaardige break-broer, de Ceed SW, om de verwarring compleet te maken. 

De rode draad zit bij die moderne shooting brakes dus minder in de vorm en meer in het idee. Een break of estate is een auto gericht op functionaliteit terwijl een shooting brake eerder de kaart van stijl en elegantie trekt. Dat de laadopening van de Mercedes CLA shooting brake niet de breedste is of zijn laaddrempel wat hoog ligt interesseert zijn koper dus niet; die wil simpelweg een klassevolle auto waar toevallig ook wat tuig in kan.